Evaluatie zorgpad Continentie bij MS-patiënten

We zijn nu 10 jaar verder. Wat heeft het zorgpad gebracht?

Deze neurologische patiëntengroep valt niet meer tussen wal en schip waar het om blaas- en darmproblemen gaat. De MS-verpleegkundige heeft op dit moment circa 460 MS-patiënten in het bestand. In de afgelopen 10 jaar hebben 300 tot 350 mensen met urologische klachten het zorgpad doorlopen. Dat wil overigens niet zeggen dat zij allemaal door de uroloog zijn gezien, maar wel door mijzelf.

Waaruit blijkt de meerwaarde van het zorgpad?

Urologische klachten worden door de MS-verpleegkundige gesignaleerd. Via een verwijzing kan ik daar als continentieverpleegkundige op inzoomen. Eerst via een (landelijk vastgestelde) anamnese. Vaak komt er een combinatie van klachten naar voren, zoals vaak moeten plassen, onrust en vermoeidheid. Deze hebben allemaal invloed op elkaar. Ik geef de patiënt de nodige informatie en ik kan verwijzen naar de uroloog. Aan dat gesprek met de uroloog wordt direct een urologisch onderzoek gekoppeld door de poli-verpleegkundige. Nog diezelfde ochtend krijgt de patiënt advies, medicatie of een terugverwijzing naar de continentieverpleegkundige. Dat scheelt veel afzonderlijke ritjes naar het ziekenhuis.

Hoe vaak is er multidisciplinair overleg?

Eenmaal per drie weken, met de revalidatiearts, neuroloog, uroloog, MS-verpleegkundige en de continentieverpleegkundige. Iedereen kan zelf patiënten inbrengen om te bespreken. Ook heb ik vaak tussentijds overleg met de MS-verpleegkundige. Geregeld stellen we samen de agenda op voor het MDO en spreken we onderling het vervolg af.” Welke onverwachte zaken liep je na invoering van het zorgpad tegen het lijf? “Goed samenwerken is enorm belangrijk, maar kost veel tijd en energie. Daar moet je constant aan blijven werken. Verder heb ik na de ontwikkeling van het zorgpad de opleiding MS-verpleegkundige gedaan. Puur om wat meer verdieping te krijgen van kennis over dit ziektebeeld. Zo kan ik op mijn beurt weer zaken signaleren voor de MS-verpleegkundige. Je kijkt daarmee breder omdat je weet welke klachten er kunnen spelen, zoals cognitieve problematiek, gevoelsstoornissen of een mogelijke (terugval).

Wat kunnen andere zorgverleners leren van jouw ervaring met het zorgpad?

Het heeft bij ons geleid tot een hele prettige, intensieve samenwerking. De lijntjes zijn kort. Ik volg sommige MS-patiënten al tien jaar lang met hun blaasproblematiek. Zij kunnen altijd bij mij terecht en ik help hen verder in samenwerking met de specialisten, waaronder ook een internist. Acht jaar geleden heb ik namelijk eenzelfde zorgpad ontwikkeld voor darmklachten bij MS-patiënten. Nu krijgen we een integraal beeld van alle continentieproblematiek van de patiënt gedurende zijn of haar leven.

Je werkt voor ZorgBrug, een expertisecentrum vanwaaruit je als verpleegkundige continentiezorg wordt gedetacheerd naar het Groene Hart Ziekenhuis. ZorgBrug is opgericht door het ziekenhuis en de thuiszorgorganisaties.

Helpt het dat je in deze constructie ook huisbezoeken kunt doen?

Zodra je bij de mensen thuis komt kijk je wat breder dan alleen vanuit medisch perspectief. Tegelijkertijd heeft de patiënt wel de voordelen van het directe contact tussen mij en de verschillende specialisten. Hierdoor kunnen vragen direct worden beantwoord, zij hoeven niet telkens terug naar de poli. Tegelijkertijd heb ik ook een directe link met de thuiszorgmedewerkers. De cliënt mag zelf een thuiszorgorganisatie kiezen, ik zorg voor een uitvoeringsverzoek en de materialen. Bijvoorbeeld voor darmspoelen of katheteriseren bij een verminderde handfunctie. Regelmatig organiseer ik klinische lessen met de thuiszorg aan het bed. Na verloop van tijd zorgen zij voor een terugkoppeling van de voortgang.

Hoe zie je de toekomst van het zorgpad?

Het is goed dat we dit 10 jaar geleden hebben opgezet. MS-patiënten moeten ergens gehoor kunnen vinden met hun blaas- en/of darmklachten. Het zorgpad biedt meerwaarde, zolang je als continentieverpleegkundige een specialist naast je hebt staan die er ook de meerwaarde van inziet. Je hebt één vast aanspreekpunt nodig waarmee je snel kunt schakelen. Deze manier van werken lukt niet wanneer je met vier verschillende urologen te maken hebt. De uroloog waarmee ik het zorgpad heb ontwikkeld nadert zijn pensioen. Ik hoop dat één van de andere urologen het met nét zoveel toewijding van hem overneemt.